Instalacje tryskaczowe jest jednym z najczęściej wybieranych systemów gaśniczych do ochrony budynków i obiektów zlokalizowanych na otwartej przestrzeni. Aby mogły skutecznie zapewniać bezpieczeństwo osób i mienia, muszą nie tylko zostać prawidłowo zaprojektowane i zainstalowane, ale również poddawane regularnej konserwacji i czynnościom serwisowym. W celu utrzymania sprawności stałych urządzeń tryskaczowych, wymagane są również przeglądy 10-letnie, 12,5-letnie lub 25-letnie, w ramach których szczegółowym kontrolom zewnętrznym i wewnętrznym poddawane są tryskacze i przewody rurowe.
Rodzaje instalacji tryskaczowych
Budowa podstawowej instalacje tryskaczowe obejmuje zbiornik zapasu wody, pompownię, podstację z zaworami kontrolno-alarmowymi, rurociągi tłoczne rozprowadzające i rurociągi dystrybucyjne oraz siatkę tryskaczy. Działanie stałych urządzeń gaśniczych tryskaczowych opiera się na wykorzystaniu ampułek z cieczą termicznie rozszerzalną, blokujących wypływ wody z tryskaczy. Wzrost temperatury wywołany pożarem prowadzi do zwiększenia objętości cieczy i pęknięcia ampułki, co skutkuje otwarciem tryskacza.
Istnieją trzy podstawowe typy instalacji tryskaczowych: mokry, suchy oraz pre-action. Każdy z tych systemów ma swoje specyficzne zastosowanie, które musi być dostosowane do warunków eksploatacyjnych danego obiektu. Kluczowe znaczenie w ich skuteczności odgrywa odpowiednie projektowanie instalacji przeciwpożarowych, które powinno uwzględniać specyfikę zagrożeń oraz wymagania normatywne.
Rutynowe konserwacje i serwisowanie instalacji tryskaczowych
Regularna konserwacja i przeglądy są podstawowe dla zapewnienia pełnej funkcjonalności systemu tryskaczowego. Zgodnie z rozporządzeniem MSWiA z dn. 7 czerwca 2010 r., urządzenia przeciwpożarowe oraz gaśnice podlegają konserwacji oraz przeglądom technicznym regulowanym przez Polskie Normy, a także dokumentację producenta. Przeglądy powinny być przeprowadzane co najmniej raz na 12 miesięcy, choć zaleca się stosowanie zaleceń producenta.
Kontrole zgodnie z normami PN-EN 12845 i VdS CEA 4001
Norma PN-EN 12845 jest jedną z najczęściej stosowanych w Polsce i określa wytyczne dotyczące konserwacji, kontroli i obsługi stałych urządzeń gaśniczych. Wskazuje ona, że użytkownik instalacji powinien prowadzić program kontroli i sprawdzeń, obejmujący zarówno cotygodniowe, jak i roczne przeglądy.
Norma VdS CEA 4001 nakłada podobne wymagania, jednak zawiera szczegółowe wytyczne dotyczące procedur inspekcji, takich jak kontrola ciśnienia wody, testowanie pomp oraz sprawdzanie poziomu cieczy w zbiornikach. Standard ten zaleca wykonywanie inspekcji przez certyfikowanych specjalistów.
Adaptacja do standardów UL oraz FM Global
Oprócz norm europejskich coraz większe znaczenie na rynku międzynarodowym mają standardy UL oraz FM Global, które stawiają wysokie wymagania w zakresie projektowania, montażu oraz konserwacji instalacji tryskaczowych. Wdrożenie systemów ppoż. zgodnych z tymi normami jest kluczowe dla firm działających globalnie, ponieważ zapewnia zgodność z regulacjami obowiązującymi w Ameryce Północnej.
Standardy UL i FM Global koncentrują się na niezawodności systemu oraz rygorystycznych testach wydajnościowych, co zapewnia skuteczność działania instalacji nawet w najbardziej wymagających warunkach. Dostosowanie do tych standardów zwiększa bezpieczeństwo oraz ułatwia współpracę z międzynarodowymi partnerami.
Regularne przeglądy instalacji tryskaczowych zgodnie z różnymi standardami, takimi jak PN-EN 12845, VdS CEA 4001, UL i FM Global, są kluczowe dla utrzymania niezawodności systemu i zapewnienia zgodności z przepisami. Certyfikacja ppoż. i współpraca z renomowanymi jednostkami certyfikującymi umożliwia utrzymanie najwyższych standardy ochrony ppoż, minimalizując ryzyko awarii i zwiększając poziom bezpieczeństwa.